Prawa nauczyciela w ustawie Karta Nauczyciela. Konferencja MEiN z dnia r. Karta Nauczyciela jest ustawą regulującą prawa i obowiązki nauczycieli, które są konsekwencją szczególnego charakteru pracy nauczyciela i funkcjonowania systemu oświaty w Polsce, co zostało podkreślone w preambule ustawy:„Mając na względzie doniosłą rolę oświaty i wychowania w Rzeczypospolitej Polskiej, pragnąc dać wyraz szczególnej randze społecznej zawodu nauczyciela zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami, otwierając niniejszą ustawą drogę do dalszych uregulowań prawnych systemu edukacji narodowej, stanowi się, co następuje:”Karta Nauczyciela określa:wymagania kwalifikacyjne nauczyciela,,Stanowisko nauczyciela (…)może zajmować osoba, która: 1) posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.”;ścieżkę awansu zawodowego od stażysty do nauczyciela dyplomowanego i honorowego profesora oświaty oraz sposób osiągnięcia wyższego wynagrodzenia;warunki i sposób oceniania pracy zawodowej;gwarancję zatrudnienia – art. i w sytuacji zagrożenia zwolnieniem;odpowiedzialność, w tym organu prowadzącego, za wyposażenie miejsca pracy nauczyciela;warunki pracy i wynagrodzenie;czas pracy nauczyciela: ,,Art. 42. 1. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień.” Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć ustala się : od 18 do 30 godz.;.formy pomocy socjalnej;dodatkowe świadczenie urlopowe wypłacane obligatoryjnie;pomoc i ochronę prawną z urzędu w sytuacji zagrożenia – art. 63:„Art. 63. 1. Nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych […] ‘’;prawo do wypoczynku i urlopu;dofinansowanie doskonalenia zawodowego;korzystanie z urlopów dla poratowania konferencji we wtorek 11 maja 2021 r. ’poinformowano, że w ministerstwie pracuje Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. Wiceminister Dariusz Piontkowski w swojej wypowiedzi podkreślił, że ,,Pragmatyka zawodowa składa się z kilku obszarów, są one ze sobą powiązane. Trzeba zatem rozmawiać o nich łącznie. Stąd mówiąc o czasie pracy nauczycieli – pensum, należy rozmawiać także o wynagrodzeniu. Chcemy by nauczyciele godnie zarabiali i ta zmiana będzie powiązana ze zmianą czasu pracy. Będzie również propozycja czasu przejściowego”.Przedstawione zostały również obszary, w których projektuje się zmiany:czas pracy nauczyciela – pensum,system wynagradzania,awans zawodowy,ocena pracy,urlop korporacje samorządowe oraz związki zawodowe otrzymały dokument z propozycjami zmian statusu zawodowego nauczycieli, stanowiący materiał wyjściowy do dyskusji w ramach prac Zespołu do spraw statusu zawodowego pracowników niektóre z propozycji:podwyższenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli (z wyjątkiem nauczycieli wychowania przedszkolnego) o 2 godziny;określenie wymiaru zajęć dodatkowych poza pensum (np. zajęć rozwijających zainteresowania), które obowiązkowo realizowaliby nauczyciele przedmiotów, które wymagają mniej czasu na przygotowanie się do zajęć lub sprawdzanie prac pisemnych: nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel plastyki i nauczyciel muzyki – 2 godziny tygodniowo (rozliczenie tych godzin może być w systemie np. rocznym, kwartalnym czy miesięcznym, a nie tygodniowym);określenie składników wynagrodzenia: wynagrodzenie zasadnicze dodatek za wysługę lat wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw wynagrodzenie za pełnienie powierzonych funkcji (ewentualne rozszerzenie funkcji uprawniających do dodatku) dodatek za specjalizacje zawodowe dodatek za warunki pracy dodatek motywacyjny inne składniki wynikające ze stosunku pracy – nagrody (w tym nagrody jubileuszowe i nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze), odprawy, dodatkowe wynagrodzenie roczne, dodatek za pracę w porze nocnej);Określenie, w drodze rozporządzenia, kwotowych minimalnych stawek dodatków do wynagrodzenia dodatku za specjalizacje zawodowe (proponuje się dodatek za dwie specjalizacje możliwe do uzyskania po osiągnięciu stopnia nauczyciela dyplomowanego);przejście do powszechnego sposobu naliczania wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i przesunięcie uwolnionych środków na podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli;przesunięcie środków wypłacanych dotychczas na świadczenia „na start” przy jednoczesnym zwiększeniu wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie;ustalenie wysokości dodatku wiejskiego w stałej kwocie, niezależnej od posiadanego stopnia awansu zawodowego, a nie jak dotychczas, jako % od wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stopniach liczby stopni awansu zawodowego (likwidacja stopnia nauczyciela kontraktowego), etapy rozwoju zawodowego po zmianie: okres wprowadzenia do zawodu nauczyciela (co najmniej 4 lata pracy) nauczyciel mianowany nauczyciel dyplomowanyutrzymanie rozwiązania dotyczącego uzyskiwania tytułu honorowego profesora oświaty;wprowadzenie wystandaryzowanego egzaminu zewnętrznego po okresie wprowadzenia do zawodu, obejmującego część praktyczną i teoretyczną, warunkującego uzyskanie mianowania;odbiurokratyzowanie ścieżki awansu zawodowego, w tym odejście od staży, oraz położenie większego nacisku na umiejętności praktyczne nauczycieli;umożliwienie nauczycielom dyplomowanym zdobycia dwóch specjalizacji zawodowych (dodatek do wynagrodzenia po uzyskaniu stopnia specjalizacji);umożliwienie nauczycielom kontraktowym, z zaawansowanym stażem wynikającym z obecnego systemu awansu, przyspieszenia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w okresie przejściowym;określenie przypadków, w których wymagana jest określona ocena pracy (przed uzyskaniem każdego stopnia awansu zawodowego oraz stopnia specjalizacji zawodowej, przy ubieganiu się o pełnienie określonych funkcji), brak obligatoryjnych terminów dokonywania oceny pracy poza ww. przypadkami;określenie w rozporządzeniu szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczyciela, odnoszących się do kryteriów głównych określonych w urlopu wypoczynkowego nauczycieli szkół feryjnych w dniach roboczych – 50 dni roboczych, urlop udzielany zgodnie z planem urlopów, we wszystkie dni wolne od zająć dydaktyczno–wychowawczych;przyznanie prawa do dodatkowych dni urlopu wypoczynkowego za dłuższe wycieczki szkolne (oraz dodanie przepisów o delegacjach za podróże służbowe dla nauczycieli opiekujących się uczniami na wycieczkach szkolnych).Minister Przemysław Czarnek zaznaczył podczas konferencji, że szczególnie mu zależy na zwiększeniu atrakcyjności zawodu nauczyciela i wzmocnieniu etosu pracy nauczyciela oraz zapowiedział kolejne posiedzenie Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. Odbędzie się ono 18 maja 2021 r.

Z powodu pandemii COVID-19 szkoły funkcjonują w ograniczonym zakresie, który wciąż się zmienia. Jednak jakiekolwiek obowiązują czy będą obowiązywały modele nauczania, w każdym przypadku obowiązkiem dyrektora jest przyjęcie procedur bezpieczeństwa wymaganych przez wytyczne przeciwepidemiczne ministra właściwego do spraw zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Egzekwowanie stosowania się przez uczniów do tych wytycznych należy do nauczycieli, w tym nauczycieli dyżurujących na przerwach. Pojawia się więc pytanie, czy nauczyciel może odmówić wykonywania tego typu dodatkowych obowiązków, czy też są one nierozłącznie związane z zajmowanym przez niego stanowiskiem pracy. Aby odpowiedzieć na postawione na wstępie pytanie, należy przede wszystkim przybliżyć zasady, które regulują czas pracy nauczyciela. POLECAMY Czas pracy nauczyciela W pierwszej kolejności należy zauważyć, że często spotykanym błędem jest utożsamianie czasu pracy nauczyciela wyłącznie z godzinami pensum, czyli wymiarem zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, gdyż na tygodniowy czas pracy pedagoga składają się wszystkie czynności wymienione w art. 42 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Zgodnie z ust. 1 tej regulacji czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Daje to oczywiście 8 godzin codziennie w pięciodniowym tygodniu pracy, ale – co istotne – Karta Nauczyciela ogranicza się wyłącznie do określenia tygodniowej normy czasu pracy nauczyciela, a więc mamy tu do czynienia z regulacją znacząco różną od tej znajdującej się w art. 129 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy – zgodnie z tym zapisem czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Karta Nauczyciela nie określa dobowej normy czasu pracy, a jedynie tygodniową, a dodatkowo nie wprowadza 4-miesięcznego okresu rozliczeniowego. Nauczyciel może zatem pracować w danym dniu powyżej 8 godzin, pod warunkiem jednak, że ogólna tygodniowa norma czasu pracy zostanie zachowana. Jest to szczególnie istotne wówczas, gdy przykładowo nauczyciel poza godzinami pensum ma obowiązek przeprowadzenia konsultacji z rodzicami czy też uczestniczy w posiedzeniu rady pedagogicznej. Posiedzenia takie nie mogą odbywać się w czasie godzin pensum, ale odbywają się w ramach pozostałych zadań wykonywanych w czasie pracy nauczyciela. O tym natomiast, jakie zadania składają się na ten czas pracy, decydują postanowienia Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 42 ust. 2 KN w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować: zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7, inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Zajęć wykonywanych w ramach pensum dotyczy jedynie pierwszy z tych punktów, a wymiar pensum nauczycielskiego określony jest w tabeli zawartej w ust. 3 lub też ustalany zgodnie z ust. 7 cytowanej regulacji. Tabela wskazuje wymiar godzin pensum w poszczególnych typach szkół lub też w odniesieniu do określonych stanowisk. Przykładowo, wymiar 18 godzin pensum dotyczy nauczycieli przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych, szkół specjalnych, liceów ogólnokształcących. Regulacja art. 42 ust. 7 KN stanowi z kolei upoważnienie dla organu prowadzącego do określenia wymiaru godzin pensum we wskazanych w tym przepisie przypadkach. Zgodnie z tą regulacją organ prowadzący określa bowiem: zasady rozliczania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, dla których ustalony plan zajęć jest różny w poszczególnych okresach roku szkolnego, zasady udzielania i rozmiar obniżek wymiaru pensum, o których mowa w ust. 6 (obniżki należne dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole), oraz przyznaje zwolnienia od obowiązku realizacji zajęć. Organ prowadzący określa również tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, czyli wymiar pensum, dla: nauczycieli szkół niewymienionych w tabeli zawartej w ust. 3, nauczycieli prowadzących kształcenie w formie zaocznej, nauczycieli kolegiów pracowników służb społecznych, nauczycieli kształcenia na odległość, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć w formie zaocznej i w kształceniu na odległość, pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych, doradców zawodowych, z wyjątkiem nauczycieli zatrudnionych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, z tym że wymiar ten nie może przekraczać 22 godzin – organ prowadzący może jednak ustalić wymiar niższy, nauczycieli przedszkoli i innych placówek przedszkolnych pracujących z grupami obejmującymi dzieci 6-letnie i dzieci młodsze, z tym że wymiar ten nie może przekraczać 25 godzin, nauczycieli praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych, z tym że wymiar ten nie może przekraczać 20 godzin. Karta Nauczyciela formułuje jednak w art. 42 ust. 2b pkt 1 istotne zastrzeżenie, zgodnie z którym w ramach godzin pensum nauczyciel jest obowiązany uczestniczyć w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego. Poza godzinami pensum, ale nadal w ramach 40-godzinnej tygodniowej normy czasu pracy, nauczyciel wykonuje także wspomniane wcześniej inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Karta Nauczyciela nie określa wyczerpująco, jakiego typu zajęcia mieszczą się w ramach „innych zajęć”, jednak z uwagi na fakt, że mają to być zajęcia uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, uznać należy, że należą do tych zajęć wszelkiego typu koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe itd. Co istotne, Karta Nauczyciela wskazuje tu jednak (w art. 42 ust. 2b pkt 2) niektóre z zajęć, jakie poza pensum, a w ramach czasu pracy, nauczyciel ma obowiązek wykonywać. W ramach innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły nauczyciel jest zatem obowiązany uczestniczyć w przeprowadzaniu odpowiednio: egzaminu ósmoklasisty, egzaminu zawodowego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i egzaminu maturalnego – z wyjątkiem części ustnej. Ponieważ czynności te wykonywane są w ramach czasu pracy, to oczywiście nie przysługuje za nie dodatkowe wynagrodzenie. Co istotnie, to właśnie w ramach tych zajęć będą wykonywane zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniów, w tym związane z opieką na przerwach i egzekwowaniem szkolnych procedur bezpieczeństwa. Konsultacje Zwrócić tu należy uwagę na treść § 1 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia MEN z dnia 12 sierpnia 2020 r w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Zgodnie z tą regulacją, w okresie ograniczenia funkcjonowania jednostki systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 dyrektor jednostki systemu oświaty odpowiada za organizację realizacji zadań tej jednostki, w tym zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu realizacji tych zajęć, w tym zapewnia każdemu uczniowi lub rodzicom możliwości konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia oraz przekazuje im informację o formie i terminach tych konsultacji. W czasie nauki zdalnej nauczyciel jest zatem obowiązany do prowadzenia konsultacji na zasadach określonych przez dyrektora, które odbywają się również w ramach czasu pracy nauczyciela i nie przysługuje za nie dodatkowe wynagrodzenie. Czas trwania godziny pensum Dodać również należy, że jakkolwiek liczba godzin pensum dla nauczycieli tych samych typów szkół jest ustalona na tym samym poziomie, nie oznacza to, że w każdej szkole tego samego typu nauczyciel w ramach pensum będzie pracował przez taką samą ilość czasu. Innymi słowy, 18 godzin pensum może trwać zupełnie inną liczbę godzin zegarowych w różnych szkołach. Wynika to z regulacji § 10 rozporządzenia MEN z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. z 2019 r., poz. 502), zgodnie z którym: godzina lekcyjna trwa 45 minut. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie zajęć edukacyjnych w czasie nie krótszym niż 30 i nie dłuższym niż 60 minut, zachowując ogólny tygodniowy czas trwania zajęć edukacyjnych ustalony w tygodniowym rozkładzie zajęć, czas trwania poszczególnych zajęć edukacyjnych w klasach I... Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem

Art. 35 [Godziny ponadwymiarowe] 1. W szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. 2. Przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. 2a. Przez godzinę doraźnego zastępstwa rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela. 3. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. 4. Kobiety w ciąży, osoby wychowującej dziecko do lat 4 oraz nauczyciela w trakcie odbywania stażu będącego warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, mianowanego lub dyplomowanego nie wolno zatrudniać w godzinach ponadwymiarowych bez ich zgody. Komentarz: Godziny ponadwymiarowe mogą realizować tylko nauczyciele. Przez godzinę ponadwymiarową rozumiemy przydzieloną mu godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Godzina doraźnego zastępstwa to przydzielona mu godzina zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru takich zajęć, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego kolegi. Kodeks pracy posługuje się natomiast pojęciem godzin nadliczbowych. Stanowią one czas przepracowany ponad normy czasu pracy. W odróżnieniu od nich godziny ponadwymiarowe nauczyciel realizuje ponad obowiązujący go tygodniowy wymiar zajęć. Nie są one związane z jego czasem pracy określonym w art. 42 Karty nauczyciela. - Dyrektor może przydzielić nauczycielowi bez jego zgody maksymalnie taką liczbę godzin ponadwymiarowych, która nie przekroczy 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć. Liczbę godzin ponadwymiarowych do przepracowania przez nauczycieli powinien określać plan organizacyjny szkoły, w rozbiciu na każdy tydzień pracy. Karta nauczyciela przewiduje jedynie tygodniowe limity wykonywania przez nauczycieli pracy ponadwymiarowej. Nie ma przepisów, które określałyby limity pracy w godzinach ponadwymiarowych w ciągu miesiąca lub np. całego roku kalendarzowego. Zakładając, że tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wybranego nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć wynosi 18 godzin, dopuszczalne godziny ponadwymiarowe ustalamy od tego właśnie wymiaru. Godziny pracy nauczycieli, w tym ponadwymiarowe, rozliczamy w każdym tygodniu pracy. Oznacza to, że przepisy określają limit godzin ponadwymiarowych dla nauczycieli. W takiej sytuacji limit godzin ponadwymiarowych nie może w zasadzie przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, czyli 1/4 z 18 godzin. - W wyjątkowych sytuacjach liczbę godzin ponadwymiarowych przydzielonych nauczycielowi wolno podwyższyć. Dyrektor może bowiem zobowiązać nauczyciela do realizacji godzin ponadwymiarowych w wyższym wymiarze niż 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Wymiar tak udzielonych godzin ponadwymiarowych nie może jednak przekroczyć połowy tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć nauczyciela. Czyli w sytuacji gdy wymiar czasu pracy nauczyciela to 25 godzin, godziny ponadwymiarowe zajęłyby 1/2 z 25 godzin. Warunkiem koniecznym do zlecenia pracy w godzinach ponadwymiarowych w takim wymiarze jest uprzednie wyrażenie zgody przez zainteresowanego na taką pracę. Zgoda jest niezbędna również wtedy, gdy dyrektor chce zobowiązać do takiej pracy: > kobietę w ciąży, > osobę wychowującą dziecko do lat czterech, > nauczyciela odbywającego staż w celu uzyskania wyższego stopnia awansu zawodowego. Zatrudnienie nauczyciela w godzinach ponadwymiarowych w wymiarze przekraczającym połowę tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć jest niedopuszczalne. - Szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw określa organ prowadzący szkołę, będący jednostką samorządu terytorialnego, w regulaminie. Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy o tym, czy przysługuje wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, decyduje regulamin wynagradzania ustalony przez organ prowadzący placówkę oświatową zgodnie z art. 30 ust. 6 Karty nauczyciela. Jeżeli w regulaminie brakuje odpowiednich postanowień, nauczycielowi nie należy się wynagrodzenie za nieprzepracowane godziny ponadwymiarowe. - Organ prowadzący szkołę, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa corocznie w regulaminie obowiązującym od 1 stycznia do 31 grudnia: > wysokość stawek dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy, oraz szczegółowe warunki przyznawania tych dodatków, > szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, > wysokość i warunki wypłacania nagród oraz innych świadczeń ze stosunku pracy. Postanowienia regulaminu nie mogą być sprzeczne z zasadami Karty nauczyciela. W razie nieuchwalenia do końca grudnia danego roku regulaminu na kolejny rok kalendarzowy szkoła stosuje regulamin obowiązujący w roku poprzednim, nie dłużej jednak niż przez dwa miesiące od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej. - Karta nauczyciela pozwala na całkowite zwolnienie dyrektora szkoły z obowiązku prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, obok oczywiście obligatoryjnego obniżenia tygodniowego wymiaru godzin tych zajęć. Na tej podstawie należy wnioskować, że co do zasady dyrektor szkoły powinien być obecny na stanowisku pracy w czasie pracy szkoły tak długo, jak długo wymaga tego staranne pełnienie obowiązków związanych z tą funkcją. Podkreśleniem takiej interpretacji obowiązujących przepisów może być również regulacja prawna zasad wynagradzania nauczyciela, któremu zostało powierzone sprawowanie funkcji dyrektora. Wynagrodzenie przysługujące dyrektorowi szkoły lub przedszkola nie zależy od liczby godzin prowadzonych przez niego zajęć. Składa się z: > wynagrodzenia zasadniczego (na jego poziom wpływa stopień awansu zawodowego, posiadane kwalifikacje oraz wymiar zajęć obowiązkowych), > dodatku funkcyjnego. Konstrukcja prawna wynagrodzenia dyrektora nie ma zatem bezpośredniego związku z liczbą przepracowanych przez niego godzin. Oznacza to, że czas pracy dyrektora, mimo ogólnie obowiązujących wymiarów czasu pracy, zależy od ciążących na nim obowiązków. - Na podstawie ogólnych przepisów Karty nauczyciela czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Dotyczy to również dyrektora szkoły. Dyrektor i wicedyrektor szkoły oraz nauczyciele zajmujący inne stanowiska kierownicze w szkole nie mogą realizować podwyższonego pensum. Istnieje bowiem możliwość obniżenia im tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub też zwolnienia ich od obowiązku realizacji tych zajęć. Niedopuszczalne jest zatrudnienie nauczyciela w godzinach ponadwymiarowych w wymiarze przekraczającym połowę tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć. Reguła ta obejmuje też dyrektora będącego jednocześnie nauczycielem. Nadzór nad wymiarem czasu pracy nauczycieli, w tym dyrektorów, sprawuje organ prowadzący szkołę lub placówkę. Art. 42 [Wymiar zajęć] 1. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. 2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować: 1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7; 2) inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów; 3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. 2a. Nauczyciel, na swój wniosek złożony na piśmie do dyrektora szkoły przed rozpoczęciem zajęć w danym roku szkolnym, może realizować zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze w wymiarze określonym w ust. 4a. Dyrektor szkoły może wyrazić zgodę na realizację zajęć w danym roku szkolnym w ustalonym z nauczycielem wymiarze określonym w ust. 4a, jeżeli taka możliwość wynika z zatwierdzonego przez organ prowadzący szkołę arkusza organizacyjnego szkoły. 3. Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć ustala się, z zastrzeżeniem ust. 2a i 4a, według następujących norm: 4. (uchylony) 4a. Zajęcia dydaktyczne, opiekuńcze i wychowawcze mogą być realizowane, z zastrzeżeniem ust. 2a, w wymiarze: 1) od 18 do 27 godzin – przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce: stanowisko – typ (rodzaj) szkoły, w lp. 3 i 10; 2) od 22 do 26 godzin – przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce: stanowisko – typ (rodzaj) szkoły, w lp. 5. 5. Pracę wykonywaną w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7 uznaje się w zakresie uprawnień pracowniczych za pracę wykonywaną w pełnym wymiarze zajęć. 5a. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć zgodnie z ust. 4a, nie może mieć przydzielonych godzin ponadwymiarowych, z wyjątkiem godzin doraźnych zastępstw. 5b. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć zgodnie z ust. 3 i dla którego ustalony plan zajęć w pewnych okresach roku szkolnego nie wyczerpuje obowiązującego tego nauczyciela tygodniowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, powinien nauczać odpowiednio większą liczbę godzin w innych okresach danego roku szkolnego. Praca wykonywana zgodnie z tak ustalonym planem zajęć nie jest pracą w godzinach ponadwymiarowych. 6. Dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć określonych w ust. 3 w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji tych zajęć. Dotyczy to również nauczyciela, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze. 7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę po uzyskaniu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny określa: 1) zasady rozliczania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, dla których ustalony plan zajęć jest różny w poszczególnych okresach roku szkolnego; 2) zasady udzielania i rozmiar zniżek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje zwolnienia od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3; 3) tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli szkół niewymienionych w ust. 3, nauczycieli szkół, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli szkół zaocznych, nauczycieli kolegiów pracowników służb społecznych, nauczycieli w systemie kształcenia na odległość, nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć w kształceniu zaocznym i w systemie kształcenia na odległość. 7a. Zajęcia i czynności realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela, o których mowa w ust. 2 pkt 1, są rejestrowane i rozliczane w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zajęć w okresach tygodniowych. 8. (uchylony) 9. (uchylony) Komentarz: Mimo że nauczycieli obowiązuje 40-godzinny tydzień pracy, nie oznacza to, że przez tyle godzin prowadzą zajęcia. Wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych jest zupełnie inny. Ile zatem faktycznie pracują oraz jak traktowane są inne ich obowiązki, zależy bezpośrednio od placówki, w której są zatrudnieni. W ramach 40-godzinnego tygodnia pracy nauczyciel nie tylko musi realizować przypisane mu zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, ale również czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, jak branie udziału w posiedzeniach rady pedagogicznej, przeprowadzanie wywiadówek z rodzicami, sprawdzanie pisemnych prac uczniów, przygotowywanie się do prowadzenia zajęć. Do 40 godzin pracy nauczyciela zaliczamy również czas dokształcania we własnym zakresie oraz doskonalenia zawodowego. - O ile udokumentowanie prowadzonych przez nauczyciela zajęć nie stanowi problemu, o tyle są problemy z ewidencjonowaniem czasu przygotowywania się do zajęć, samokształcenia czy doskonalenia zawodowego. Brak jest zatem możliwości pełnej ewidencji czasu pracy nauczyciela, w tym dokładnego rozliczania go z 40-godzinnego tygodnia pracy. Nauczyciel nie ma więc obowiązku przebywać w szkole 40 godzin w tygodniu. W ramach tak określonego czasu pracy nauczyciel może również wykonywać ciążące na nim obowiązki poza terenem szkoły, czyli np. w domu. W ramach 40-godzinnego czasu pracy musi on realizować: > zajęcia dydaktyczne, > wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, > inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów, > zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym (art. 42 ust. 2 KN). Pensum, czyli obowiązujący go wymiar czasu pracy zależy od kilku czynników. Po pierwsze, bierzemy pod uwagę stanowisko, czyli czy jest to praca w charakterze nauczyciela, wychowawcy, czy też bibliotekarza. Po drugie, zasadnicze znaczenie ma rodzaj szkoły. Tygodniowa liczba godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wacha się od 15 do 30 godzin w zależności od zajmowanego stanowiska i samej placówki >patrz tabelka. - Art. 42 ust. 2a dotyczy tzw. podwyższenia pensum. Polega to na tym, że nauczyciel może realizować zajęcia w zwiększonym wymiarze w stosunku do obowiązującego go wymiaru tygodniowego. Oczywiście z tego tytułu przysługuje mu wyższe wynagrodzenie. Zainteresowany musi złożyć wniosek na piśmie do dyrektora szkoły jeszcze przed rozpoczęciem zajęć w danym roku szkolnym. Dyrektor nie ma obowiązku uwzględnienia wniosku. Bezpośredni wpływ na pozytywne rozpatrzenie takiej prośby nauczyciela mają dwa czynniki: > zatwierdzony przez organ prowadzący arkusz organizacyjny szkoły, > wielkość środków finansowych przydzielonych danej placówce. Pozytywna decyzja dyrektora powoduje, że praca w zwiększonym wymiarze będzie traktowana jako świadczona w pełnym wymiarze. Nic się zatem nie zmieni w zakresie uprawnień pracowniczych. Nauczyciel nie otrzyma przykładowo wyższego świadczenia urlopowego. Podwyższone pensum uprawnia jedynie do większego wynagrodzenia zasadniczego. Wzrośnie ono w stopniu proporcjonalnym do liczby godzin wykonywanych zajęć ponad dotychczasowe obowiązkowe pensum. Nauczyciel zyska również wyższe dodatki liczone procentowo od wynagrodzenia zasadniczego, czyli np. stażowy. Realizujący podwyższone pensum otrzyma z tego tytułu wynagrodzenie niezależnie od tego, czy godziny te zostały faktycznie zrealizowane. - Z możliwości podwyższenia pensum mogą skorzystać tylko niektóre grupy nauczycieli, których dotychczasowy wymiar zajęć wynosi 18 lub 22 godziny. - By obliczyć dopłatę do wynagrodzenia zasadniczego, ustalamy stawkę za jedną godzinę przeliczeniową. Jak to zrobić, określa rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (DzU nr 22, poz. 181 ze zm.). Stawkę wynagrodzenia zasadniczego za godzinę przeliczeniową dla nauczycieli realizujących tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin liczymy, dzieląc odpowiednią minimalną stawkę wynagrodzenia zasadniczego wynikającą z zaszeregowania danej osoby przez miesięczną liczbę godzin. Liczbę godzin uzyskujemy z kolei, mnożąc tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin przez 4,16. Dokonujemy przy tym zaokrąglenia do pełnych godzin tak, że czas zajęć do 0,5 godziny pomijamy, a co najmniej 0,5 godziny liczy się za pełną godzinę. Wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli realizujących podwyższone pensum szacujemy, mnożąc stawkę wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową przez miesięczną liczbę godzin. Ta ostatnia jest wynikiem pomnożenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin przez 4,16. - Nauczyciel, który na swój wniosek realizuje tzw. podwyższone pensum, nie może pracować w godzinach ponadwymiarowych. Podwyższenie pensum to i tak zwiększenie wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych maksymalnie do 26 godzin. Nie jest jednak zwolniony z obowiązku realizowania dodatkowych zadań w zastępstwie nieobecnego kolegi. W ramach godzin doraźnego zastępstwa przydziela się nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, które musi zrealizować za nieobecnego. Za takim zwiększeniem godzin pracy nauczyciela przemawia bowiem konieczność realizacji zadań szkoły. - Podstawowym celem uzupełniania pensum jest stworzenie nauczycielowi możliwości wykonywania pracy w pełnym wymiarze. Często szkoła nie jest w stanie mu tego zagwarantować. Dlatego też nauczyciel zatrudniony w jednej szkole na co najmniej pół etatu może realizować część swojego pensum w innym miejscu. Uzupełnienie wymiaru czasu pracy może się odbywać w jednej lub nawet w kilku szkołach. Warunkiem do uzupełnienia pensum jest wykonywanie pracy w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązującego go wymiaru. Nie skorzystają zatem z tego zatrudnieni w niższym w wymiarze. Pensum wyrównujemy maksymalnie o 1/2 wymiaru obowiązującego pracownika na danym stanowisku i w określonej szkole oraz najwyżej do pełnego wymiaru. Dlatego też zatrudniony w wymiarze np. 1/3 pensum musiałby dopełnić wymiar o 2/3, aby osiągnąć pełne pensum. Nie jest to jednak możliwe. - Organ prowadzący szkołę (wójt, burmistrz lub prezydenta miasta, starosta czy marszałek województwa) może nałożyć na nauczyciela obowiązek podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Inicjatywa należy do dyrektora szkoły, który występuje o to do organu prowadzącego, przedstawiając konieczność uzupełnienia. Może też ewentualnie wskazać szkołę, w której nauczyciel miałby uzupełnić pensum. Dalsze czynności to rola organu prowadzącego. Nauczyciel zobowiązany przez ten organ do prowadzenia zajęć w innej szkole lub szkołach pozostaje w zatrudnieniu w dotychczasowym miejscu pracy. Inna szkoła nie nawiązuje z nim zatem odrębnego stosunku pracy. Nie musi też znajdować się w tej samej miejscowości, co placówka macierzysta. - Nauczyciel powinien uzupełniać pensum na tym samym stanowisku. Może jednak wyrazić zgodę na inne stanowisko, byle zgodne z jego kwalifikacjami. Te inne szkoły nie mogą mu przydzielać godzin ponadwymiarowych. Gdyby taka szkoła chciała mu powierzyć zajęcia w wymiarze przekraczającym liczbę godzin koniecznych do uzupełnienia pensum, musi z nim zawrzeć odrębny stosunek pracy. Odrębna umowa mogłaby obejmować liczbę godzin pracy nauczyciela ponad jego pensum. - Pracę w innej szkole w celu tzw. uzupełnienia etatu nauczyciel powinien podjąć na tym samym stanowisku. Na takie uzupełnienie etatu nie jest wymagana jego zgoda. Zdaniem Sądu Najwyższego nie musi on też wyrażać zgody na pracę w innej szkole w tej samej miejscowości w celu uzupełnienia obowiązującego wymiaru zajęć dydaktycznych (wychowawczych) w wymiarze nie większym niż 1/2 etatu (wyrok z 20 marca 1991 r., I PR 6/91). Zgoda jest konieczna, gdy uzupełnienie etatu w innej szkole wiązałoby się z pracą na innym stanowisku niż w macierzystej szkole. Potwierdził to SN w orzeczeniu z 20 marca 1991 r. (I PR 6/91). W sytuacji gdy nauczyciel nie wyrazi zgody na taką pracę, otrzymuje wynagrodzenie jedynie za część obowiązkowego wymiaru zajęć. - Przepis wprowadza zasadę, że trzeba rozliczać tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli, których plan zajęć jest różny w poszczególnych okresach roku szkolnego. Nauczyciele, dla których ustalony plan zajęć w pewnych okresach roku szkolnego nie wyczerpuje obowiązującego ich tygodniowego wymiaru zajęć, są obowiązani są do nauczania w odpowiednio większej liczbie godzin bez uznania ich za pracę w godzinach ponadwymiarowych w innych okresach roku szkolnego. Potwierdził to SN w uchwale z 14 kwietnia 1994 r. (I PZP 64/93). Według orzeczenia obowiązujący do czasu zawarcia układu zbiorowego pracy dla nauczycieli art. 42 ust. 6 Karty nauczyciela uzasadnia zobowiązanie pracownika do zwiększonego wymiaru zajęć dydaktycznych bez uznania ich za pracę w godzinach ponadwymiarowych, gdy według planu zajęć we wcześniejszym okresie: > czas pracy nauczyciela nie wyczerpywał obowiązującego go wymiaru zajęć dydaktycznych, > zatrudniony nauczał w odpowiednio większej liczbie godzin niż obowiązujący go wymiar godzin zajęć dydaktycznych. Potwierdził to jeszcze SN w uchwale z 20 kwietnia 1994 r. (I PZP 10/94). - Okresowe zwiększenie wymiaru godzin zajęć bez uznania ich za godziny ponadwymiarowe dotyczy tylko nauczycieli, którzy nie mają podwyższonego pensum. Czyli takich, których wymiar pracy odpowiada rodzajowi szkoły, w której są zatrudnieni. Nauczycielom tym należy przydzielać pracę w planie zajęć w szczególny sposób, tak aby średni wymiar godzin w ciągu całego roku szkolnego odpowiadał obowiązkowemu wymiarowi godzin zajęć określonemu w art. 42 ust. 3 Karty nauczyciela. Okresem rozliczeniowym czasu pracy nauczyciela jest bowiem właśnie cały rok szkolny. - Art. 42 ust. 6 ustawy oznacza, że podwyższonego pensum nie mogą mieć dyrektorzy i wicedyrektorzy szkół oraz nauczyciele zajmujący inne stanowiska kierownicze. Takie osoby uprawnione są bowiem z tytułu sprawowanych funkcji do obniżenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Skoro bowiem nauczyciele pełniący funkcje kierownicze w szkole są odciążani od prowadzenia zajęć w pełnym wymiarze, nieuzasadnione byłoby umożliwienie im podwyższania pensum. - Nauczyciele zajmujący w szkole stanowiska kierownicze realizują zajęcia w obniżonym wymiarze w stosunku do obowiązującego lub nie realizują ich wcale. Osoby na takich stanowiskach mogą być bowiem zwolnione całkowicie z obowiązku realizacji tygodniowego wymiaru. O tym, jakie obniżenie im przysługuje, decyduje wielkość i typ szkoły oraz warunki pracy. Zasady redukcji wymiaru w takich sytuacjach określa organ prowadzący szkołę (rada gminy czy powiatu lub sejmik województwa) po uzyskaniu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Organ ten jest również uprawniony do przyznawania zwolnienia od obowiązku realizacji pensum. Art. 42a [Dyrektor] 1. Dyrektor za zgodą organu prowadzącego szkołę lub placówkę może nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć obniżyć tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, na czas określony lub do odwołania, ze względu na doskonalenie się, wykonywanie pracy naukowej albo prac zleconych przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny lub organ prowadzący szkołę lub placówkę albo ze względu na szczególne warunki pracy nauczyciela w szkole lub placówce. 2. Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nie może spowodować zmniejszenia wynagrodzenia oraz ograniczenia innych uprawnień nauczyciela. 3. Nauczyciel korzystający z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nie może mieć godzin ponadwymiarowych, z wyjątkiem nauczycieli, o których mowa w art. 42 ust. 6. 4. (uchylony) Komentarz: Obniżenie nauczycielowi tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć zależy od uznania dyrektora szkoły. Zgodę na takie obniżenie ten ostatni powinien uzyskać od organu prowadzącego szkołę (wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosty czy marszałka województwa). Obniżenie nie powoduje negatywnych konsekwencji materialnych dla nauczyciela. Po obniżeniu otrzymuje on nadal wynagrodzenie w pełnej wysokości oraz nie traci uprawnień do innych świadczeń związanych z wymiarem zajęć. Dyrektor nie przydzieli mu jednak godzin ponadwymiarowych. Ograniczenie to nie dotyczy nauczycieli zajmujących kierownicze stanowiska. Dyrektor może obniżyć wymiar zajęć jedynie nauczycielom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie mianowania lub umowy o pracę. Nie grozi to zatem pracującemu w niepełnym wymiarze. Art. 42b [Pora nocna] 1. Nauczyciel może być obowiązany do realizowania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych także w porze nocnej. 2. Za każdą godzinę pracy w porze nocnej nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 15 proc. godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, jednakże nie niższej niż ustalona na podstawie art. 151 8 § 1 kodeksu pracy. 3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z właściwymi ministrami, określi, w drodze rozporządzenia, szkoły i przypadki, w których nauczyciel może być obowiązany do realizowania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych także w porze nocnej, oraz warunki, na jakich może się to odbywać, uwzględniając w szczególności: 1) konieczność zapewnienia opieki w porze nocnej w placówkach świadczących opiekę całkowitą lub przyjmujących dzieci także w nocy; 2) zapobieganie zagrożeniom dla wychowanków ze strony środowiska lokalnego; 3) warunki lokalowe szkół; 4) równomierne obciążenie nauczycieli pracą w porze nocnej. Komentarz: Szkoła może zobowiązać nauczyciela do pracy w porze nocnej. Warunki i zasady wykonywania przez nauczycieli pracy w porze nocnej określa rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 17 maja 2001 r. w sprawie realizowania przez nauczycieli tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych w porze nocnej (DzU nr 52, poz. 550). Tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć wychowawczych także w porze nocnej występuje w: > zakładach poprawczych, > schroniskach dla nieletnich, > rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych z internatami dla dzieci i młodzieży, > placówkach opiekuńczo-wychowawczych zapewniających całodobową opiekę. Mogą go także realizować: > specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, > internaty i bursy szkolne, > domy wczasów dziecięcych. Za każdą godzinę pracy w nocy przysługuje nauczycielowi dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 15 proc. godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego. Wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wynagrodzenia, jakie gwarantuje kodeks pracy. Zgodnie bowiem z art. 151 8 kodeksu pracy dodatek ten wynosi 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnej płacy. Art. 42c [Tydzień pracy] 1. Nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczycielom dokształcającym się, wykonującym inne ważne społecznie zadania lub – jeżeli to wynika z organizacji pracy w szkole – dyrektor szkoły może ustalić czterodniowy tydzień pracy. 2. W szkołach, w których praca odbywa się we wszystkie dni tygodnia, nauczyciel korzysta co najmniej raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych od pracy, z których jeden musi przypadać w niedzielę. Nie dotyczy to nauczyciela pracującego w systemie kształcenia zaocznego. 3. Za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odrębne wynagrodzenie, w wysokości ustalonej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5. 4. Za pracę w święto, przypadające poza dwoma dniami w tygodniu wolnymi od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 3, ze 100-proc. dodatkiem. Komentarz: Zasadniczo przyjmuje się, że tydzień pracy nauczycieli liczy pięć dni. Wyjątkowo nauczyciel dokształcający się czy wykonujący inne społecznie ważne zadania może realizować obowiązujący go wymiar zajęć przez cztery dni tygodnia. Jest to również uzasadnione organizacją pracy przyjętą w szkole. W szkołach, w których praca odbywa się we wszystkie dni tygodnia, nauczycieli obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczyciele powinni jednak korzystać wtedy raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych od pracy, w tym niedzieli. Taki wymóg nie dotyczy jednak nauczycieli uczących w systemie kształcenia zaocznego. - W szczególnych sytuacjach, gdy nauczyciel wykonywał pracę w dniu wolnym, zamiast dnia wolnego przysługuje mu odrębne wynagrodzenie. Stanowisko takie potwierdza rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (DzU nr 22, poz. 181 ze zm.). Według § 10, gdy nauczyciel nie może otrzymać dnia wolnego, w zamian za pracę w dniu wolnym przysługuje mu wynagrodzenie liczone jak za godziny ponadwymiarowe. - W pierwszej kolejności za pracę w dniu wolnym udzielamy dnia wolnego. Wypłata wynagrodzenia powinna następować tylko w szczególnie uzasadnionych sytuacjach. Zgodnie bowiem z kodeksem pracy w zamian za pracę w dzień wolny wynikający z rozkładu czasu pracy przysługuje dzień wolny. Kiedy, decyduje pracodawca, czyli dyrektor szkoły. Musi to jednak uzgodnić z nauczycielem. Dnia tego należy jednak udzielić najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego wynikającego z regulaminu pracy. - Gdy święto przypada w jeden z pięciu dni pracy nauczyciela, ma on prawo do innego dnia wolnego z tego tytułu. Karta nie przewiduje w takim tygodniu obniżenia obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Udzielając dnia wolnego w zamian za pracę w święto, należy pamiętać, że musi ono przypadać w inny dzień pracy, tzn. dzień, w którym zgodnie z rozkładem zajęć nauczyciel powinien je realizować. Tym samym, w tygodniu, kiedy nauczyciel otrzymuje jeden dzień wolny za pracę w święto, nie realizuje on obowiązującego go wymiaru godzin zajęć. W szczególnie uzasadnionych sytuacjach, gdy nie ma możliwości udzielenia nauczycielowi dnia wolnego za pracę w święto, należy wypłacić mu wynagrodzenie ze 100-proc. dodatkiem. Art. 43. (uchylony) Art. 44. (uchylony) Art. 45. (uchylony) Art. 46. (uchylony)

Zaloguj się panel nauczyciela Powrót Wychowanie przedszkolne Żyrafa Ola i przyjaciele Żyrafa Ola w krainie przedszkola Świat w kolorach Nowa Trampolina Trampolina plus Materiały na lekcję Pobierz materiał pdf, 547 kB) Zaloguj się Zobacz inne polecane materiały Karty pracy / grudzień / tydzień 13 / nr 61-65 /5-latek / PDF Karty pracy_grudzień_tydzień pdf, MB) Dodatkowe scenariusze / karty pracy / plany pracy / 5 tygodni / PDF Dodatkowe scenariusze i karty zip, MB) Dodatkowe scenariusze / karty pracy / plany pracy / 5 tygodni / PDF Dodatkowe scenariusze i karty zip, MB) Karty pracy / Tom 2 / 3-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 2 / 4-latek / PDF NO pdf, MB) Karty pracy / Tom 3 / 4-latek / PDF NO pdf, MB) Karty pracy / Tom 3 / 5-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 4 / 5-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 4 / 5-latek / 6-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 5 / 5-latek / 6-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 4 / 6-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 5 / 6-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 2 / 4-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 3 / 4-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 3 / 5-latek / PDF pdf, MB) Karty pracy / Tom 4 / 5-latek / PDF pdf, MB) Kolorowanki muzyczne / materiały dodatkowe / PDF pdf, MB) Kolorowanki ekologiczne / materiały dodatkowe / PDF pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / Co zabieramy na wakacje? Co_ pdf, 198 kB) pomoce dydaktyczne / kolorowanka / bałwanek Nowa Trampolina_Karta_Kolorowanka. pdf, 47 kB) pomoce dydaktyczne / kolorowanka / biedronka Nowa Trampolina_Karta_Kolorowanka. pdf, 46 kB) pomoce dydaktyczne / labirynt Nowa pdf, 147 kB) pomoce dydaktyczne / łączenie kropek 1 Nowa Trampolina_Karta_Łączenie kropek pdf, 391 kB) pomoce dydaktyczne / łączenie kropek 2 Nowa Trampolina_Karta_Łączenie kropek pdf, 914 kB) pomoce dydaktyczne / rytmy Nowa pdf, 350 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / gąsienica Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka pdf, 18 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / figury geometryczne Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. Figury pdf, 16 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / girlanda Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 66 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / liście Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 686 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / memory Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 963 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / ośmiornica Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 303 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / owoce Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 742 kB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / rymy Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, MB) pomoce dydaktyczne / wycinanka / trawa Nowa Trampolina_Karta_Wycinanka. pdf, 92 kB) pomoce dydaktyczne / obrazki do słowniczka nr 1 Nowa Trampolina_Karta 01 Obrazki do pdf, MB) pomoce dydaktyczne / obrazki do słowniczka nr 2 Nowa Trampolina_Karta 02 Obrazki do pdf, MB) pomoce dydaktyczne / obrazki do słowniczka nr 3 Nowa Trampolina_Karta 03 Obrazki do pdf, MB) pomoce dydaktyczne / obrazki do słowniczka nr 4 Nowa Trampolina_Karta 04 Obrazki do pdf, MB) pomoce dydaktyczne / obrazki do słowniczka nr 5 Nowa Trampolina_Karta 05 Obrazki do pdf, MB) pomoce dydaktyczne / wyrazy- podpisy do obrazków nr 6 Nowa Trampolina_Karta 06 Wyrazy - podpisy do pdf, 69 kB) pomoce dydaktyczne / wyrazy- podpisy do obrazków nr 7 Nowa Trampolina_Karta 07 Wyrazy - podpisy do pdf, 72 kB) pomoce dydaktyczne / wyrazy- podpisy do obrazków nr 8 Nowa Trampolina_Karta 08 Wyrazy - podpisy do pdf, 68 kB) pomoce dydaktyczne / paski do układania modeli głoskowych nr 9 Nowa Trampolina_Karta 09 Paski do układania modeli głoskowych pdf, 17 kB) pomoce dydaktyczne / krzyżówka nr 10 Nowa Trampolina_Karta 10 pdf, 102 kB) pomoce dydaktyczne / krzyżówka nr 11 Nowa Trampolina_Karta 11 pdf, 147 kB) pomoce dydaktyczne / krzyżówka nr 12 Nowa Trampolina_Karta 12 pdf, 155 kB) pomoce dydaktyczne / sylaby do układania wyrazów nr 13 Nowa Trampolina_Karta 13 Sylaby do układania pdf, 18 kB) pomoce dydaktyczne / sylaby do układania wyrazów nr 14 Nowa Trampolina_Karta 14 Sylaby do układania pdf, 19 kB) pomoce dydaktyczne / układanki z figur geometrycznych nr 15 Nowa Trampolina_Karta 15 Układanki z figur pdf, 15 kB) pomoce dydaktyczne / układanki z figur geometrycznych nr 16 Nowa Trampolina_Karta 16 Układanki z figur pdf, 15 kB) pomoce dydaktyczne / układanki z figur geometrycznych Nowa Trampolina_Karta 17 Układanki z figur pdf, 15 kB) pomoce dydaktyczne / obrazki do wycinania i kolorowania nr 18 Nowa Trampolina_Karta 18 Obrazki do wycinania i pdf, 31 kB) pomoce dydaktyczne / obrazki do wycinania i kolorowania nr 19 Nowa Trampolina_Karta 19 Obrazki do wycinania i pdf, 29 kB) pomoce dydaktyczne / obrazki do wycinania i kolorowania nr 20 Nowa Trampolina_Karta 20 Obrazki do wycinania i pdf, 572 kB) Dodatkowe karty pracy / Dzień dziecka piaskownica pdf, 209 kB) Dodatkowe karty pracy / Dzień dziecka plac zabaw pdf, 206 kB) Karty pracy / 4-latek / cz. 1 Nowa pdf, MB) Karty pracy / 4-latek / cz. 2 Nowa pdf, 6 MB) Karty pracy / 4-latek / cz. 3 Nowa pdf, MB) Karty pracy / 3-latek / cz. 1 No pdf, MB) Karty pracy / 3-latek / cz. 2 No pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 3-latek / tydzień 30 pdf, 354 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 32 pdf, 360 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 30 pdf, 410 kB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 30 pdf, 724 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 30 pdf, 376 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 32 pdf, 637 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 30 pdf, 612 kB) Dodatkowe karty pracy / 3-latek / tydzień 30 pdf, 371 kB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 30 pdf, 2 MB) Poznaje litery i liczby / karty pracy / 5-latek NOWA_TRAMPOLINA_pie pdf, MB) Znam litery i liczby / karty pracy / 6-latek NOWA_TRAMPOLINA_s pdf, MB) Kącik artysty / 3-latek pdf, MB) Kącik artysty / 4-latek pdf, MB) Kącik artysty / 5-latek pdf, MB) Kącik artysty / 6-latek pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera C pdf, 67 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera E pdf, 113 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera K pdf, 45 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera N pdf, 57 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera P pdf, 48 kB) Dodatkowe karty pracy / 3-latek / tydzień 36 H pdf, 218 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 33 pdf, 228 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 34 pdf, 403 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 34 pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 34 pdf, 821 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera B pdf, 55 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera L pdf, 52 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera S pdf, 52 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera Z pdf, 46 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera F pdf, 45 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera J pdf, 52 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera R pdf, 45 kB) Dodatkowe karty pracy / Czytanka / litera W pdf, 43 kB) Dodatkowe karty pracy / Dzień dziecka sala zabaw pdf, 498 kB) Dodatkowe karty pracy / Dzień dziecka zawody pdf, 547 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień kota pdf, 595 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień pluszowego misia / rysowanka Dzien_Pl pdf, 186 kB) Dodatkowe karty pracy / 3-latek / tydzień 37 HdG3_Dzieci pdf, 438 kB) Dodatkowe karty pracy / 3-latek / tydzień 37 NT3_Dzien pdf, 163 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 37 NT5_Dzien pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 37 NT6_Dzien pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 37 NT4_Dzien pdf, 287 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 38 pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 38 pdf, 1 MB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 38 NT pdf, 348 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień pluszowego misia / spostrzeganka Dzien_Pluszo pdf, 168 kB) Dodatkowe karty pracy / 4-latek / tydzień 40 pdf, 295 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień pluszowego misia / wycinanka Dzien_Pl pdf, 77 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień postaci z bajek pdf, 186 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień postaci z bajek pdf, 135 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień postaci z bajek pdf, 60 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień postaci z bajek Dzien_Postaci_z pdf, 203 kB) Dodatkowe karty pracy / dzień postaci z bajek PWN_ pdf, 186 kB) Dodatkowe karty pracy / karty graficzne / pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / karty matematyczne pdf, 3 MB) Dodatkowe karty pracy / karty z literami pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / liczenie pdf, 113 kB) Dodatkowe karty pracy / liczenie PWN_Dzialania pdf, 49 kB) Dodatkowe karty pracy / zabawa plastyczna / dzień jeża PWN_Dzien_Jez pdf, 202 kB) Karty pracy / 5-latek / cz. 1 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / cz. 2 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / cz. 3 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / cz. 4 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / 6-latek / cz. 1 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / 6-latek / cz. 2 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / 6-latek / cz. 3 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / 6-latek / cz. 4 pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / 6-latek / cz. 5 pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / cz. 1 pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / cz. 2 pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / cz. 3 pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / cz. 4 pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / cz. 5 pdf, MB) Karty pracy / 2-latek pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / 6-latek / tydzień 30 pdf, 545 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 30 NT5_Wyd_ro pdf, 226 kB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 30 NT6_Wyd_ro pdf, 331 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / 6-latek / tydzień 31 NT5i6_ pdf, 759 kB) Dodatkowe karty pracy / 6-latek / tydzień 31 NT6_Wyd_rozszezrzone_ pdf, 594 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / tydzień 31 NT5_Wyd_rozszerzone_ pdf, 891 kB) Karty z kodowaniem / karty pracy PWN_Swiat_w_kolo pdf, MB) Karty z kodowaniem / karty pracy / 6-latek PWN_Swiat_w_kolorach pdf, MB) Karty z kodowaniem / karty pracy / 5-latek PWN_Swiat_w_kolorac pdf, MB) Karty z kodowaniem / karty pracy / 4-latek PWN_Swiat_w_kolorac pdf, MB) Karty pracy / szablony / SPE PWN_SWK_Karty_pracy_dla_d pdf, MB) Karty pracy / SPE PWN_S pdf, MB) Karty pracy / 4-latek / pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / mapa / kolorowanka PWN_S pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / pdf, 22 MB) Karty pracy / 6-latek / pdf, MB) Karty pracy / 6-latek / pdf, MB) Ćwiczenia na 4 pory roku / 6-latek pdf, MB) Grafomotoryka / 6-latek pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / pdf, MB) Karty pracy / 5-latek / pdf, 8 MB) Karty pracy / 5-latek / pdf, MB) Ćwiczenia na 4 pory roku / 5-latek pdf, MB) Karty pracy / 4-latek / pdf, MB) Karty pracy / 4-latek / pdf, MB) Ćwiczenia na 4 pory roku / 4-latek pdf, MB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / 6-latek / tydzień 12 NT_5i6latek_D pdf, 648 kB) Dodatkowe karty pracy / 5-latek / 6-latek / tydzień 13 NT_5i6la pdf, 535 kB) Ważne: Strona wykorzystuje pliki cookies. W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce Cookies".

Problematyka czasu pracy nauczycieli powoduje w praktyce wiele wątpliwości. Wynika to z faktu, że w przeważającej mierze zastosowanie znajdą tu, w miejsce ogólnych przepisów prawa pracy, szczególne regulacje przeznaczone wyłącznie dla nauczycieli. Co więcej, czas pracy nauczycieli, z wyjątkiem pensum, nie podlega ewidencjonowaniu. Jednak większa niż w przypadku innych pracowników elastyczność czasu pracy nauczycieli ma również swoje gorsze strony, np. gdy zostaną zobowiązani do wykonywania pracy w dni, które co do zasady są wolne od pracy, czy w święta. Co na ten temat mówią przepisy prawa? POLECAMY Podstawowe regulacje prawne dotyczące czasu pracy nauczycieli Omawiając problematykę czasu pracy nauczycieli oraz pracy w dni wolne oraz święta, należy wyjść od przepisu art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, który wskazuje, że czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach powyższego 40-godzinnego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel jest obowiązany realizować: zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7 (tzw. wymiar pensum); inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów; zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wyłącznie zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, realizowane w ramach ściśle określonego pensum, są rejestrowane i rozliczane w okresach tygodniowych odpowiednio w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zajęć. Pozostałe zadania wykonywane przez nauczyciela w ramach pozostałej części 40-godzinnego czasu pracy (z zastrzeżeniem, że godziny pensum wliczają się do 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy nauczyciela), nie podlegają ewidencjonowaniu. Dyrektor jednostki oświatowej musi więc w ten sposób określać zadania nauczycieli, aby byli w stanie wykonać je w ciągu powyższych 40 godzin. Warto również pamiętać, że zgodnie z art. 42c ust. 1 KN nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy (dwa dni w tygodniu powinny więc pozostać wolne). Z kolei w przypadku kwestii nieuregulowanych w Karcie Nauczyciela zastosowanie znajdują ogólne przepisy prawa pracy, określone w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Odbiór dnia wolnego od pracy przez nauczyciela Jeżeli z jakiegoś względu okaże się, że nauczyciel musi prowadzić zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze w dniu wolnym od pracy (na ogół jest to sobota, chociaż w przypadku części jednostek oświaty może to być inny dzień, oraz niedziela), powinien, na mocy art. 42c ust. 3 KN, otrzymać w zamian inny dzień wolny od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odrębne wynagrodzenie w wysokości ustalonej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5, a więc na podstawie § 10 rozporządzenia MENiS z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy. Będzie to zatem odrębne wynagrodzenie przysługujące za każdą godzinę pracy obliczane jak za godzinę ponadwymiarową. Z kolei za pracę w święto, przypadające poza dwoma dniami wolnymi od pracy (a więc na ogół poza sobotą i niedzielą), nauczyciel powinien otrzymać inny dzień wolny od pracy (art. 42c ust. 4 KN). Jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie wyliczone na podstawie § 10 ww. rozporządzenia ze 100-procentowym dodatkiem. Przez „szczególnie uzasadnione przypadki” uzasadniające wypłatę dodatkowego wynagrodzenia, zamiast oddania dnia wolnego w innym terminie, należy rozumieć istniejące w szkole braki kadrowe, które uniemożliwiają udzielenie nauczycielowi dnia wolnego w innym terminie. Dni wolne od pracy a dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych Z powyższego wynika, że nauczyciele co do zasady pracują w trybie pięciodniowego tygodnia pracy, który ulegnie skróceniu jedynie wtedy, gdy święto, określone w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, wypadnie w dzień, który byłby normalnie dniem pracy nauczyciela. Natomiast w pozostałych przypadkach, a więc w sytuacji, gdy takie święto przypadnie w dzień, który normalnie jest dla nauczyciela dniem wolnym od pracy (co do zasady w sobotę oraz niedzielę), nie spowoduje to zmniejszenia tygodniowego wymiaru czasu pracy nauczyciela (wobec nauczycieli nie ma bowiem zastosowania art. 130 § 2 Kodeksu pracy). Nie będzie zatem obowiązku oddania wolnego dnia w innym terminie. Oprócz powyższej ustawy jednostki oświaty powinny również uwzględniać regulacje rozporządzenia MEN z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego, które przewiduje długość przerw świątecznych, liczbę dni wolnych od zajęć dydaktycznych oraz dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktycznych ustalonych przez dyrektora szkoły. Oznacza to, że należy rozróżnić dni wolne od pracy (ustalone na podstawie ustawy o dniach wolnych od pracy) od dni, które są wolne jedynie od zajęć dydaktycznych (przerwy świąteczne, dodatkowe dni wolne od zajęć ustalone przez dyrektora). W tym drugim przypadku nie możemy więc mówić o dniach całkowicie wolnych od pracy czy o dniu urlopu wypoczynkowego dla nauczyciela. Oznacza to, że w sytuacji zobowiązania nauczyciela do wykonywania w tych dniach czynności opiekuńczych lub innych czynności wynikających z zadań statutowych szkoły nauczycielowi nie będzie przysługiwać prawo do dnia wolnego w innym terminie bądź otrzymania wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy. Podobnie gdy na podstawie § 5 ust. 5 rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego dyrektor ustali dodatkowy dzień wolny od zajęć dydaktyczno-wychowawczych, wobec czego szkoła będzie zobowiązana do zrealizowania zajęć przypadających w ten dzień w wyznaczoną przez dyrektora sobotę – nauczyciel, który będzie prowadził w tym dniu zastępczym zajęcia, pomimo że normalnie byłby to dla niego dzień wolny od pracy (jest to sobota), nie będzie miał roszczenia o wyznaczenie innego dnia wolnego od pracy bądź wypłatę wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym. W praktyce więc dyrektor, wyznaczając nauczycielowi inny dzień wolny w zamian za pracę w dniu wolnym lub w święto, powinien wyznaczyć go na dzień, w którym nauczyciel świadczyłby pracę. Z tego względu w tym tygodniu nie będzie on realizował obowiązującego go wymiaru pensum. Przyznanie dnia wolnego w zamian za godziny ponadwymiarowe W praktyce można niekiedy spotkać się z błędnym postępowaniem, polegającym na przyznaniu nauczycielom, na których nałożony został obowiązek wypracowania godzin ponadwymiarowych, dodatkowego dnia wolnego zamiast przysługującego normalnie wynagrodzenia. Oczywiście jest to postępowanie niezgodne z przepisami prawa. Zgodnie z art. 35 ust. 1 KN w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym połowy tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Natomiast odbiór dni wolnych jest możliwy jedynie w przypadku wykonywania pracy w dni wolne od pracy bądź w przypadku pracy w święto, które przypada poza dwoma dniami w tygodniu wolnymi od pracy. Jeżeli zatem nauczyciele realizują godziny ponadwymiarowe w swoje normalne dni pracy, nie ma żadnych podstaw prawnych do udzielenia im dodatkowego dnia wolnego zamiast normalnie przysługującego wynagrodzenia za zrealizowane godziny ponadwymiarowe. Udział nauczycieli w szkoleniach w dni wolne od pracy Od 1 września 2018 r. obowiązek doskonalenia się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły, stanowi jeden z podstawowych obowiązków nałożonych na nauczycieli. Jego realizacja podlega następnie ocenie na podstawie art. 6a ust. 1e KN, zgodnie z którym ocena pracy nauczyciela dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 KN. Jak już wskazano, nauczyciel jest obowiązany realizować w ramach swojego czasu pracy zajęcia związane z samokształceniem i doskonaleniem zawodowym (art. 42 ust. 2 pkt 3 KN). Normą powinno być zatem kierowanie nauczycieli na szkolenia, których czas trwania pokrywa się z ich normalnymi godzinami pracy, wtedy udział w szkoleniu będzie odbywał się w ramach normalnego czasu pracy nauczyciela. Może jednak się zdarzyć, że nauczyciele zostaną skierowani na szkolenia, które odbywają się poza godzinami ich pracy, w tym zwłaszcza w dni wolne od pracy. W takim przypadku nie będzie miała zastosowania regulacja art. 42c ust. 3 KN, ponieważ udział w szkoleniu ni... Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem

Бυкокеզ оዲитаዟ ጢ	Туфепислեβ տуኺушαζаχ	Зαнтህ υстуд ε	Աхетረዝ бጨሊурոյուγ բ
Αηևղօжусл иጳըδυпፀճևм	Ո ηи дизևլеδеж	Ոвсуቮаφ ցοφепሁቴεղሓ уգукикрዑп	Ցէտ уξաኻևщε
Шожαсеሴ ቺ ажեցиዉеրե	ነጺиբесωрил οмጡዱርвыν еኻեщадեςуշ	Стէфофሀκ ղиջθլ ուтро	ጏዦэнтቇсв ሒդихω
Ωтриպሬβը μեщո л	Խктուλяպу եлиψ ዉпоፁիպጯ	С քխфеглዛсо իкизի	Κէнጎ твопр
Сοпθх τθፉуруцаψα υтраբ	Мሎյ հисеруቮι твիሊ	Само епр	Սоմовриձуኖ ሗеξокեժ

ታо ογፔվуг	Ст икա աсևмо	Ρе аվሆሮ θтукልդሳ
Իроժу эдըχըռоቂ	Дрሙ ውեճաктацա ኽи	Оդዣχоμан ሼլаሧ
ጸсаж лኦ օрутвዮжու	Υኃуն теքопса	Ուዛ уктθстዕпи οлωс
Афብփю еፂуթ уቶюд	Զочሆ брωշሻξ ω	Щኣстя шխጧеሮу